Fossar

Á Akranesi er að finna þrjár skemmtilegargönguleiðir um skógræktir. Ein er í Garðalundi, ein í Klapparholti og ein í
Slaga. Garðalundur hefur fjölbreytta afþreyingarmöguleikar fyrir íbúa og gesti Akranes, Klapparholt er skógrækt þar sem finna má margbreytilegar tegundir gróðurs, eins og t.d. birki, reynitré og stafafura og Slagi sem er staðsett við
rætur Akrafjalls. Þar hefur veirð gróðursett síðan 1980 og er þar að finna skemmtilegar gönguleiðir auk fallegs útsýnis yfir Akranes.  

Inn í Garðalundi er að finna fjölbreytta afþreyingu gesta og íbúa Akranes. Standblakvöllur, frisbeegolf völlur,
æfingatæki, áningarstaðir, skáli, gönguleiðir og upplýsingaskilti. Eins er að finna salerni og sorptunnur eru víða. Blómlegt félagslíf er þar að finna fyrir gesti, sem geta notið veðurblíðunnar sem þar er að finna, en mjög skjólsamt er
þar eða notið sín í þeim fjölmörgu afþreyingar möguleikum sem hægt er að finna.
Inn í Klapparholti er að finna nokkur upplýsingaskilti um svæðið og hjónin Guðmund Guðjónsson og Ragnhildi Árnadóttur
en þau hófu ræktun og skipulag á svæðinu árið 1988. Eins er að finna „Klapparholtið“ en það stendur í miðri skógrækt. Sögur fara af því að álfakirkja og huldufólk búi í „Klapparholtskirkju“ sem stendur þar. Vinsælt er að útivistafólk nýti svæðið í göngu,hlaup eða hjólaferðir. 

Inn í Slaga er að finna salerni og áningarstaði en auk þess er frábært útsýni yfir Akranes og nærsveitir.
Gönguleið er úr Slaga að upphafi gönguleiðar upp Akrafjall en einnig er vinsælt að útivistafólk nýti svæðið undir göngu, hlaup eða hjólaferðir.  

Svæði: Akranes. 

Vegnúmer við upphafspunkt: Við Garðalund (Klapparholtsvegur) inn í Akranesi. 

Erfiðleikastig: Auðveld leið. Aðgengi fyrir vagna og hjólastóla en sumstaðar er aðgengi erfitt.

Vegalengd: 12.31km 

Hækkun: 50-100 metra hækkun. 

Merkingar á leið: Merkingar eru að finna inn í sumum skógræktarsvæðum en ekki á milli svæðana. Leiðin er að mestu mjög sýnileg. 

Tímalengd: 2.23klst. 

Yfirborð leiðar: Smá grjót, trjákurli, grasi og blönduðu efni. 

Hindranir á leið: Engar hindranir inn í Garðalundi og Klapparholti en undirlag og þrep í Slaga. 

Þjónusta á leið: Við Garðalund og inn í Slaga. 

Upplýst leið: Óupplýst leið. 

Tímabil: Opið 12 mánuði ársins.  

GPS hnit upphaf: N64°19.3052 W022°02.2243. Við Garðalund. 

GPS hnit endir: N64°19.9648 W021°58.8807. Við Slaga skógrækt.  

Aldeyjarfoss er talinn fegursti fossinn í Skjálfandafljóti.

Sérstæður foss í Hvítá með sögu

Í Breiðdalsá, skammt fyrir utan bæinn Brekkuborg við Breiðdalsvík, er fossinn Beljandi. Raunar eru fossarnir tveir, ytri og innri, og samnefndir hylir við. Fossarnir eru ekki sérstaklega háir en þeir eru mjög fallegir og vel þess virði að skoða. Stutt gönguleið er frá þjóðveginum um Breiðdalsvík að fossunum. Svæðið er einstaklega fallegt og skemmtilegt til útivistar.

Bjarnarfoss á Snæfellsnesi er tignarlegur foss, ofan við Búðir, sem fellur fram af hamrabrún fyrir neðan Mælifell. Fossinn, ásamt stuðlabergshömrum í kring, er á Náttúruminjaskrá og í brekkunum við fossinn er mikið blómgresi. Stórt bílastæði er fyrir neðan fossinn og góður göngustígur upp í brekkurnar undir fossinum. Áningastaðurinn við Bjarnarfoss hlaut Umhverfisverðlaun Ferðamálastofu árið 2018.

Bjarnarfoss hefur verið þekktur áfangastaður á Snæfellsnesi í áraraðir. Fossinn er steinsnar frá afleggjaranum inn á Útnesveg sem liggur að Hótel Búðum, Arnarstapa, Hellnum, Djúpalónssandi og Vatnshelli. Fossinn er þannig staðsettur að hann gnæfir yfir ferðafólki sem keyrir veg nr. 54 (Snæfellsnesveg) og Útnesveg, sem gerir hann að vel áberandi landmarki. Gönguleiðin upp að fossinum er mjög aðgengileg og útsýni yfir Búðakirkju, Hótel Búðir og strandlengjuna er mjög fallegt þaðan séð. 

• Staðsetning: Snæfellsnes (Staðarsveit)
• Vegnúmer: Snæfellsnesvegur (nr. 54)
• Erfiðleikastig: Auðvelt
• Lengd: 600 metrar
• Hækkun: 50 metrar
• Merkingar: Engar merkingar en leiðin er mjög skýr
• Tímalengd: 12 mínútur
• Tegund jarðvegar: Plastmottur
• Hindranir á leið: Engar hindranir 
• Þjónusta á svæðinu: Engin þjónusta er á svæðinu
• Lýsing: Engin lýsing er við gönguleið
• Árstíð: Leiðin er opin allt árið
• GPS hnit upphafs- og endapunktar: N64°50.5621 W023°24.2126

Tignarlegur foss með stuðlabergshömrum

Brúará er næst-stærsta lindá Íslands, og rennur um mörk Biskupstungna og Grímsness.

Dettifoss er aflmesti foss Íslands.

Yfir þorpinu Djúpavík í Árneshreppi er fallegur foss en upp með honum er einnig skemmtileg gönguleið. 

Dynjandi er mestur fossa á Vestfjörðum

Dynkur er foss, um 38 m hár, í Þjórsá

Fagrifoss í Geirlandsá er tilkomumikill foss og ber hann nafn með rentu.

Fardagafoss fellur skammt frá Egilsstöðum, við rætur Fjarðarheiðar. Hann er efstur fossanna í Miðhúsaánni en hinir heita Gufufoss og Folaldafoss. Merkt gönguleið liggur að fossinum og er hún greiðfær fyrir utan seinasta spölinn sem er svolítið erfiður yfirferðar. Gengið er frá bílastæði við Áningatstein (við veg 93.)

Á bak við fossinn er hellir en sagan segir að í honum hafi búið ferleg tröllskessa. Talið er að göngliggi í gegnum Fjarðarheiðina yfir í Gufufoss í Fjarðará í Seyðisfirði. Skessan undir Fardagafossi var fræg fyrir að eiga ketil fullan af gulli. Þegar skessan var orðin svo gömul að hún vissi dauða sinn nálægan þá renndi hún katlinum með gullinu niður í djúpan skessuketil sem er í miðjum Gufufossi, neðar í Miðhúsaánni. Sagt er að sjáist í handfangið á katlinum þegar lítið vatn er í ánni. 

Powered by Wikiloc

Flögufoss er glæsilegur foss í Breiðdal. Fossinn er nokkuð hár, um 60 metrar, og er staðsettur í einstaklega fallegu og jarðfræðilega merkilegu umhverfi en Breiðdalurinn er hluti af hinni fornu megineldstöð Austurlands. Rétt fyrir ofan Flögufoss er annar lítill foss sem fellur niður á stall en þaðan rennur fossinn undir lítinn steinboga. Athyglivert er að þó áin hafi verið til staðar í þúsundir ára þá breytti hún leið sinni til þess að fossinn rynni undir steinbogann ekki fyrr en um aldamótin. Þetta gerði fossinn enn glæsilegri en hann þegar var. 

Þægileg gönguleið liggur frá þjóðveginum að fossinum. 

Foss á Síðu er stórbrotið bæjarstæði um 10 km fyrir austan Kirkjubæjarklaustur

Fossfjörður gengur inn úr Arnarfirði, þar er að finna bæði bæinn Foss og fossinn Foss.

Foss í Gervidalsá í Ísafirði. 

Efstu foss í Ytri-Rangá nefnist Fossabrekkur

Fossatún er þekktur áfangastaður í Borgarfirði
en þar er að finna gönguleiðir sem tengjast þjóðsöguarfi og tröllabókum sem
staðarhaldari hefur skrifað og sögusviðið er af Vesturlandi. Fossatún er
staðsett miðsvæðis á milli stóra sumarhúsa svæða en Skorradalur og Húsafell
liggja hvoru megin við Fossatún. Við Fossatún liggur Grímsá og er útsýni yfir
fjallagarða Borgarfjarða stórbrotið.   

Fossatún er staðsett um 90 km frá Reykjavík
við veg nr.50, mitt á milli Borgarnes og Reykholts í Borgarfirði. Mismunandi
gistiaðstaða er til staðar á Fossatúni, frá tjaldsvæði, smáhýsi, gistiheimili
og sveitahótel. Veitingastaður auk aðstöðu fyrir gesti til eldunar er til
staðar og hafa allir aðgang að heitum pottum. Fossatún er staðsett á bökkum
Grímsár og er gönguleiðir meðfram árbakkasvæðinu en einnig er gönguleið inn að
Blundsvatni, þar sem er að finna fjölbreytt fuglalíf og fallegt útsýni yfir
fjallagarða Borgarfjarðar. 

Hægt er að ganga frá þjónustuskála við
Fossatún og genga meðfram Grímsá en mikið af skiltum eru á leiðinni og þá
skilti um tröll og þjóðsögur. Gönguleiðin er vel greinileg og er malarstígur
sem er vel breiður. Margir áningarstaðir er á þeirri gönguleið og endar hún svo
aftur við þjónustuskála. En leiðin að Blundarvatni er nokkuð greinileg en undirlag
á þeirri gönguleið er með bæði graslendi og malastíg og er hún einnig nokkuð
breið. Leiðin liggur við bakka Blundarvatns og inn á sumarhúsabyggð en þar er
að finna vegslóða sem liggur svo frá sumarhúsabyggð, aftur að þjónustuskála.  

Staðsetning: Fossatún, Borgarbyggð. 

Upphafspunktur: Við þjóðveg nr. 50 (Borgarfjarðarbraut). 

Erfiðleikastig: Auðveld. 

Lengd: 1.75km í Tröllagöngu og 3.13km að Blundsvatni. Samtals: 4.8km 

Hækkun: 47 metra hækkun að Blundsvatni og 60 metra hækkun í Tröllagöngu. 

Merkingar: Merkt leið með stikum, hlöðnum steinum og myndefni. 

Tímalengd: Tröllaganga 32mín og ganga að Blundsvatni 40mín. Samtals 1.2klst 

Undirlag: Yfirborð úr smáum steinum og blönduðu yfirborði. 

Hindranir á leið: Engar hindranir á leið. 

Þjónusta á svæðinu: Þjónustuhúsnæði Fossatún. 

Lýsing: Gönguleið án lýsingar í myrkri. 

Árstíð: Ferðaleið er opin nema þegar tímabundnar lokanir eiga sér stað, t.d. á varptíma fugla eða vegna ófærðar yfir
vetrarmánuði. 

GPS hnit upphafspunktar: N64°35.5672 W021°34.6263  

GPS hnit endapunktar: N64°35.5672 W021°34.6263  

Fallegur foss við veginn sem gaman er að stoppa við og njóta fallegrar náttúru. Skjólsæll staður og hjálpar þar til skóræktin við Fossá sem er opin skógur og gaman er að taka göngu í skóginum.

Skógræktin er staðsett við þjóðveg og hefur áningarstaðurinn við útjarð skógræktar mikið aðdráttarafl ferðamanna um svæðið en útsýni þaðan er frábært. Gamla réttin og fossinn, Sjávarfoss, vekja mikla athygli þegar keyrt er um svæðið og einnig útsýnið yfir Hvalfjörð.

Fossá er skógræktasvæði í Hvalfirði sem fjögur skógræktarfélög halda utan um. Skógræktarfélag Mosfellsbæjar, Kjalarnes, Kjós og Kópavogs. Fossá var formlega tekin inn í Opinn skógur verkefnið árið 2011 en Fossárjörðin er með skjólgott svæði og mikin skóg en hefur einnig að bjóða kræklingafjöru undan Fossárósum, fossar og flúðir sem berast með Fossáinni og ágætis berjalandi. Jörðin er alls 1.100 hektarar og er búið að planta yfir milljón plöntun en aðallega hefur verið gróðursett greni, birki og fura. Á Fossá eru að finna merktar gönguleiðir ásamt áningarstöðum og hefur svæðið því mikla útivistarmöguleika. Skógræktarfélögin fjögur, stofnuðu árið 2001, rekstrarfélag um skógræktina á jörðinni og aðrar framkvæmdir á svæðinu, svo sem stígagerð og lagningu vega í skóginum. Þetta rekstrarfélag nefnist Fossá skógræktarfélag en það hefur tekjur sínar af sölu jólatrjáa en á síðustu árum hefur sala á skógarviði til margvíslegra nota einnig komið til. Jólatrésræktun er fyrirferðamikil á svæðinu og hefur rekstrarfélagið ágætil tekjur af sölu ár hvert.

Svæði: Kjósahreppur.

Vegnúmer við upphafspunkt: Hvalfjarðarvegur (nr. 47).

Erfiðleikastig: Létt leið. Aðgengi er víða fyrir vagna og hjólastóla en ekki allsstaðar.

Vegalengd: 9.5km.

Hækkun: 50-100 metra hækkun.

Merkingar á leið: Stikur eru sýnilegar á köflum á gönguleið en sumsstaðar eru engar merkingar.

Tímalengd: 2 klst.

Yfirborð leiðar: Smá grjót, gras og stór grjót.

Hindranir á leið: Þrep og vað.

Þjónusta á leið: Engin þjónusta.

Upplýst leið: Óupplýst leið.

Tímabil: Ferðaleið er opin alla 12 mánuði
ársins.

GPS hnit upphaf: N 64°21.1996 W 021°27.9139

GPS hnit endir: N 64°21.1996 W 021°27.9139

Gjáin í Þjórsárdal

Gljúfrabúi fellur úr Gljúfurá en hún á upptök sín rétt norðan við Tröllagil

Gjúfursárfoss fellur fram í litfögru gljúfri rétt fyrir neðan bílastæðið. Fossinn er glæsilegur en hann fellur um 45 metra ofan
í gilið.  

Gljúfursá var á fyrri tíð mikill farartálmi þegar ferðast þurfti austur fyrir Hellisheiði eystri. Mörg slys urðu þegar fólk var að reyna að þvera hana fótgangandi eða á hestum. Ef gengið er frá bílastæði upp með ánni er komið að gömlu brúnni yfir Gljúfursá. Þar má sjá hleðslur frá fyrstu brúnni sem var byggð yfir ána, rétt um aldamótin 1900 og þótti þá mikið mannvirki. 

Sagt er að fyrsta brúin yfir ána hafi verið byggð í kjölfar banaslyss sem þar átti sér stað þegar maður á hesti freistaði
þess að komast yfir ána að vetri til.  

Frá bílastæðinu liggur einnig merkt gönguleið niður með Gljúfursánni og um Drangsnes.  

Rétt fyrir innan Þorsteinslund, um 21 km frá Hvolsvelli er fagur foss að nafni Gluggafoss.

Hæsti aðgengilegi foss landsins

Goðafoss er í Skjálfandafljóti og er einn fallegasti foss landsins.

Gufufoss er fallegur foss innarlega í Seyðisfirði. Nafnið er tilkomið vegna mikillar gufu sem fossinn gefur frá sér og sveipar hann ákveðinni dulúð. Vegurinn yfir Fjarðaheiði liggur rétt við fossinn og er aðgengi að honum mjög gott.

Gullfoss er í raun tveir fossar, efri fossinn er 11 metrar og neðri fossinn 20 metrar.

Háifoss í Fossá í Þjórsárdal er staðsettur nálægt eldfjallinu Heklu.

Hengifoss í Fljótsdal er einn af þekktari áfangastöðum Austurlands en hann er jafnframt þriðji hæðsti foss landsins, um 128 metra hár og afar tignarlegur. Í grennd við Hengifoss eru svo fjölmargir aðrir áhugaverðir viðkomustaðir sem vert er að heimsækja.

Hengifoss fellur í Hengifossgljúfur sem staðsett er í norðanverðum Fljótsdal, rétt innan við botn Lagarfljóts. Bergveggir gljúfursins sýna ólík jarðlög frá eldgosum á tertíertíma jarðsögunnar, blágrýti í bland við fagurrauð millilög sem gefa fossinum einstaka ásýnd og eru sívinsælt myndefni ferðafólks. Hengifossá á upptök sín í Hengifossvatni á Fljótsdalsheiði og rennur í gegnum gljúfrið og ofan í Lagarfljót.

Hvernig er best að komast að Hengifossi?

Frá Egilsstöðum er um tvær leiðir að velja. Hægt er að aka austan megin við Lagarfljótið í gegnum Hallormsstaðaskóg (vegur nr. 1 að Grímsá og þaðan yfir á veg nr. 931) eða norðan megin við fljótið í gegnum Fellabæ (vegur nr. 931, malarvegur á stuttum kafla) en vegalengdin er svipuð, um 35 km. 

Það er góð hugmynd að skoða ferðaleiðina Fljótsdalshringinn, en þar er að finna tillögur að skemmtilegum viðkomustöðum í kringum Hengifoss og Lagarfljót.

Gönguleiðin upp að Hengifossi

Frá bílastæðinu við Hengifoss liggur þægileg og vel merkt gönguleið upp að fossinum. Það tekur um 40-60 mínútur að ganga alla leið upp en leiðin er í heildina um 5 km. Fyrsti áfanginn frá bílastæðinu er upp tröppur en síðan tekur við malarstígur áleiðis að fossinum. 

Á leiðinni er gengið fram hjá Litlanesfossi, sem er umlukinn einstökum stuðlabergssveip. Hægt er að beygja af leið og fylgja slóða niður í gilið sem Litlanesfoss fellur í, en fara þarf að öllu með gát við gilbarminn sem er brattur og getur verið sleipur.

Ofarlega á gönguleiðinni er komið að upplýsingaskilti og þaðan er gott útsýni að fossinum og gljúfrinu. Hægt er að ganga ofan í gljúfrið sjálft og alveg að fossinum en mikilvægt er að fara varlega þar sem stígurinn getur verið blautur. Að standa ofan í gilinu og heyra fossinn bergmála í hamraveggjunum er einstök upplifun. Þegar lítið vatnsrennsli er í fossinum er hægt að ganga á bak við hann og inn í lítinn hellisskúta. Athugið að til að komast alveg að fossinum þarf að vaða yfir ána en á sumum árstíðum getur hún verið vatnsmikil og þar af leiðandi ófær. 

Best er að ganga sömu leið til baka niður á bílastæðið en ef vaðið er yfir ána er hægt að ganga niður norðan megin við ána en þar er þó ekki merkt gönguleið.

Þjónusta við Hengifoss

Gönguleiðin að Hengifossi er opin allt árið. Yfir sumartímann veita landverðir frá Vatnajökulsþjóðgarði upplýsingar um svæðið og leiðsögn upp að fossinum. Yfir vetrartímann er mikilvægt að göngufólk búi sig vel til fararinnar og skoði veðurspá og aðstæður vel áður en lagt er af stað. Nauðsynlegt getur reynst að vera með göngubrodda og ísaxir. Við bílastæðið eru upplýsingaskilti um svæðið, salerni og nestisaðstaða og eru gestir svæðisins hvattir til að ganga vel um þar.

Áhugaverðir staðir í nágrenninu

Í Fljótsdal og í nágrenni hans er ógrynni skemmtilegra viðkomustaða sem vert er að heimsækja fyrir eða eftir göngu upp að Hengifossi. Það er til dæmis tilvalið að líta við í Snæfellsstofu, gestastofu austursvæðis Vatnajökulsþjóðgarðs, þar sem er m.a. hægt að fræðast um gróðurfar og dýralíf svæðisins. Í næsta nágrenni er Skriðuklaustur, hið sérstæða heimili rithöfundarins Gunnars Gunnarssonar og þar er einnig hægt að skoða rústir miðaldaklausturs. Í Klausturkaffi, sem staðsett er á Skriðuklaustri, er svo tilvalið að setjast niður og bragða á kræsingum úr hráefni af svæðinu. Í Hallormsstaðaskógi er fjöldi göngu- og hjólaleiða og aðrir afþreyingarmöguleikar við allra hæfi auk ljómandi góðs tjaldsvæðis.

Yfir sumartímann er hægt að aka ferðaleiðina Um öræfi og dali sem liggur upp á hálendi Austurlands og koma við í Laugarfelli, Kárahnjúkum og Stuðlagili en vegurinn er aðeins fær vel búnum fjórhjóladrifsbílum.

Powered by Wikiloc

Heyárfoss er foss á Norðvesturlandi á litlum nesi við Reykjanesfjall. Heyárfoss er að finna vestan við Reykhóla á Barðaströnd, rétt hjá Skerðingsstöðum sem liggur eftir vegi 607, hliðarvegi við veg 60. Þú verður að fara aðeins utan vegar (bak við bæinn) til að sjá Heyárfoss.

Hjálparfoss er tvöfaldur foss neðst í Fossá í Þjórsárdal

Fegursta náttúruperla landsins.

Hvammsfoss er í Vatnsdal á Norðurlandi

Foss við Kirkjufell.

Klifbrekkufossar er stórfengleg fossasyrpa innst inn í botni Mjóafjarðar. Þar falla margir litlir fossar í röð sem mynda fallega og myndræna heild. Fossarnir blasa við hægra megin við þjóðveginn þegar ekið er niður af Mjóafjarðarheiðinni.

Klukkufoss er staðsettur inn í Eysteinsdal á Snæfellsnesi. Gönguleiðin er nokkuð stutt en krefjandi, þar sem gengið er upp bratta hlíð, að grágrýtishöfðanum Klukku og fellur Klukkufoss innan um fallegar stuðlabergsmyndanir. Við göngu upp að Klukkufoss er möguleiki á því að njóta útsýnis nærsveita en stuðlabergsmyndanir grípa athygli gesta ásamt fallega Klukkufossi. Klukkufoss gönguleið er ein af 35 gönguleiðum sem settar hafa verið upp á gönguleiðabækling fyrir þjóðgarð Snæfellsjökuls og er þar hægt að finna upplýsingar um km lengd gönguleiðar, tímalengd gönguleiðar og upplýsingar um merkingar á gönguleið. Við göngu upp að Klukkufoss er útsýni niður í Öndverðarnes og Saxhól ásamt nálægð við Snæfellsjökul og útsýni yfir nærsveitir.  

Svæði: Klukkufoss, Snæfellsjökuls þjóðgarður. 

Vegnúmer við upphafspunkt: Útnesvegur (nr. 574). Eysteinsdalsvegur (F575). 

Erfiðleikastig: Létt leið. 

Vegalengd: 0.94km. 

Hækkun: 58 metra hækkun. 

Merkingar á leið: Merkingar eru á leið. 

Tímalengd: 13 mínútur. 

Yfirborð leiðar: Smá grjót, hraun undirlag og graslendi. 

Hindranir á leið: Þrep eru á leið. 

Þjónusta á leið: Engin þjónusta. 

Upplýst leið: Leið óupplýst. 

Tímabil: Leið opin 12 mánuði ársins en bent er á að leið gæti verið hál vegna ísingar yfir vetrartímann og þegar aurbleyta er frá mars til maí. 

GPS hnit upphaf: N64°52.1791 W023°51.6872 

GPS hnit endir: N64°52.1791 W023°51.6872 

Þegar ekið er fram Víðidal kemur maður að Kolugili sem stendur við Víðidalsá. Rétt neðan við bæinn rennur áin friðsæl niður í stórbrotið gljúfur sem heitir Kolugljúfur og þar eru fossar sem kenndir eru við tröllkonuna Kolu og heita Kolufossar.

Kvernufoss er í gili rétt austan við Skógafoss.

Foss við Rauðasand

Fallegur foss í Þingmannaá sem rennur niður í Vatnsfjörð

Ófærufoss er einstaklega fallegur foss í ánni Nyrðri-Ófæru og fellur í tveimur fossum ofan í Eldgjá. Yfir neðri fossinum var steinbogi til ársins 1993 en hann hrundi þá í ána í vorleysingum en áin fellur um gjána. Af Fjallabaksleið nyrðri er hægt að aka nokkurn spöl inn í Eldgjá og ganga þaðan að Ófærufossi en vegurinn liggur upp á austurbarm Eldgjár. Til að komast þangað þarf að aka Nyrðri-Ófæru á vaði, sem getur verið varasamt. Óhætt er að mæla með göngu upp á Gjátind, þaðan sem útsýni er frábært yfir Eldgjá, til fjalla við Langasjó og Síðuafrétt með Lakagígum.

Ófærufoss fellur ofan í Eldgjá á Skaftártunguafrétti. Eldgjá er u.þ.b. 40 km löng gossprunga, breidd hennar er víða um 600 m og dýptin nær allt að 200 m. Þegar hún myndaðist hefur líklega gosið í henni endilangri, sennilega í kringum árið 934.
Talið er að gossprungan nái undir Mýrdalsjökul. Úr Eldgjá hafa runnið mikil hraun niður um Landbrot og Meðalland og til sjávar við Alviðruhamra í Álftaveri. Hraunin, sem runnu frá henni, eru talin þekja 700 km² sem er mesta flatarmál hrauns á sögulegum tíma á jörðinni, þ.e. eftir síðustu ísöld.

Eldgjá er talin tilheyra sama eldstöðvarkerfi og Katla. Eldgjá er einstakt náttúrufyrirbæri og er á náttúrminjaskrá. Fyrirhugað er að Eldgjá og nærliggjandi svæði verði hluti af Vatnajökulsþjóðgarði.

Nú hafa komið fram kenningar um að afleiðingar þessa goss hafi ekki síður gætt í Evrópu en gossins í Lakagígum. Samkvæmt nýfundnum heimildum urðu á tíma gossins uppskerubrestir, pestir og hörmungar bæði í Evrópu og Miðausturlöndum. Þá eru líkur leiddar að því að þetta gos hafi valdið meira tjóni en Lakagígagosið.

Rauðsgil í Borgarfirði er á mörkum Hálsasveitar og Reykholtsdalshrepps en gilið er dýpst neðst en það nær frá 60 til 70 m dýpi en grynnist þegar ofar dregur. Mikið magn af fossum eru í ánni og ber þar að nefna Laxfoss, Einiberjafoss, Tröllafoss og Bæjarfoss. Fyrsti hluti leiðar gefur göngufólki útsýni af háum fossum en hægt er að ganga meðfram brún en einnig er annar slóði fjær brún sem hægt er að ganga með. Þegar ofar kemur með ánni er möguleiki á því að komast nær ánni og berja augum á fossa og njóta útsýnis og kyrrðarinnar sem er á svæðinu. 

Rauðsgil er lít þekktur staður íslenskra og erlenda ferðamann sem getur verið góð viðbót við þá náttúruupplifun sem er aðgengileg á þessu svæði. Upplifun gesta sem heimsækja og ganga upp Rauðsgil er mikil en fjallagarðar sem sjást á þessu svæði geta gefið mikla upplifun, eins og hljóðið í ánni og fossunum á leiðinni. Gangan er tiltölulega auðveld en ekkert er um klifur á leiðinni heldur geta gestir ráðið hvort að gengið er meðfram brún gilsins eða dregið sig nær dráttavélaslóða sem er greinilegur í landslaginu. 

Hundar vinsamlega hafðir í böndum þegar féð er laust í hlíðum 1.júní til 30.september.

Bent er á að rútur eða stærri bílar geta lagt við Rauðsgilsrétt.

Staðsetning: Rauðsgil, Borgarbyggð.

Upphafspunktur: Malarnáma við Steindórsstaði (veg nr. 5150).

Erfiðleikastig: Létt leið/krefjandi leið

Lengd: Heildalengd 4.16km

Hækkun: 252 metrar.

Merkingar: Engar merkingar.

Tímalengd: 1.21klst að ganga.

Undirlag: Yfirborð úr smáum steinum, grasi og stóru grjóti. 

Hindranir á leið: Þrep, trappa eða lágur hjalli sem þarf að stíga upp á. 

Þjónusta á svæðinu: Engin þjónusta á svæðinu.

Lýsing: Gönguleið án lýsingar í myrkri.

Árstíð: Ferðaleið er opin allan ársins hring nema þegar féð er smalað úr hlíðum og fjöllum. 1-2 dagar á ári í september. Merkingar eru við hlið.

GPS hnit upphafspunktar: N64°39.3434 W021°13.7068 

GPS hnit endapunktar: N64°39.3434 W021°13.7068 

Reykjafoss er einn fallegasti foss í Skagafirði, staðsettur um 7 km. frá Varmahlíð. Reykjafoss er vel falinn frá veginum og oft talað um fossinn sem falinn fjársjóð.

Leiðin að Reykjafossi: Keyrt er frá hringvegi 1 og beygt inn á veg númer 752. Frá vegi 752 er beygt inn á veg númer 753. Keyrt er yfir brúna og beygt til hægri þar á eftir. Keyrt er þangað til komið er að litlu bílastæði. Þaðan tekur við um fimm mínútna ganga að Reykjafossi.

Rjúkandi er fallegur foss sem fellur tignarlega niður nokkra klettastalla, fram af heiðarbrún og að þjóðvegi 1. Aðgengi að fossinum er mjög gott en stutt ganga er frá bílastæði sem er við þjóðveginn þar sem hann liggur um Jökuldal. 

Rjúkandi er lítill foss í Hestfirði

Fossinn Selfoss er í ánni Jökulsá á Fjöllum og er einungis nokkur hundruð metrum sunnan við Dettifoss. Hann er 10 metra hár en mjög breiður.

Tilvalið er að leggja á bílastæðinu við Dettifoss og taka auðvelda göngu að fossunum tveimur. Fleiri fallegar náttúruperlur eru í Jökulsárgljúfrum svo sem Hljóðaklettar og Hólmatungur.  

Seljalandsfoss er foss á Suðurlandi

Síldarmannagötur er gömul þjóðleið sem er á verndarsvæði í byggð hjá Skorradalshreppi, sem liður í því að halda til haga alfaraleiðum fyrri tíma. Hægt er að byrja göngu við Vatnshorn inn í Skorradal en einnig við vörðu inn í Hvalfirði.   

Síldarmannagötur, sem liggur á milli Skorradals og Hvalfjarðar, er vinsæl útivistarleið sem breiður markhópur nýtur.
Vörður og stikur eru á milli upphafs/enda leiðar. Fara þarf yfir Blákeggsá tvisvar sinnum á leiðinni og er undirlag gönguleiðar mismunandi, allt frá smá grjóti að moldar undirlagi. Sjálfboðaliðar hafa verið dugleg við að viðhalda
merkingum á leiðinni til að aðstoða göngufólk á leiðinni og er útsýni yfir Skorradal, Hvalfjörð, Botnsúlur og jökla á leiðinni stórkostlegt. Síldarmannagötur eru og verða ein vinsælasta útivistarleið á Vesturlandi og er
mikilvægt að viðhalda henni og útdeila upplýsingum um hana.  

 Svæði: Hvalfjörður/Skorradalshreppur 

Vegnúmer við upphafspunkt: Hvalfjarðarvegur(nr.47) og vegur nr.508 inn í Skorradal. 

Erfiðleikastig: Krefjandi/erfið krefjandi leið. 

Vegalengd: 15.56km. 

Hækkun: 500 metra hækkun. 

Merkingar á leið: Stikur og vörður eru á leið. 

Tímalengd: 4klst. 

Yfirborð leiðar: Smá grjót, moldarundirlag, þúfur, mýrar, gras undirlag og stór grjót. 

Hindranir á leið: Bláskeggsá en fara þarf yfir hana tvisvar á gönguleið. 

Þjónusta á leið: Engin þjónusta. 

Upplýst leið: Óupplýst leið. 

Tímabil: Óráðlegt að fara leiðina frá nóv. til maí vegna veðra, snjólaga eða aurbleytu.  

GPS hnit upphaf: N64°28.4501 W021°19.1845 Vatnshorn inn í Skorradal 

GPS hnit endir: N64°23.2899 W021°21.5792 Inni í Hvalfirði 

Skógafoss er talinn meðal fegurstu fossa landsins.

Gengið er frá skilti rétt hjá Sturluflöt, innsta bæ í Suðurdal, austan Kelduár. Gengið er upp með Fellsá austanvert í Villingadal. Fossinn sést ekki fyrr en komið er nokkuð langt inn dalinn. Þá er hægt að ganga upp með Strútsgili þar sem komið er að því. Þar uppi er hólkurinn með gestabók og stimpli.

Ekki er hægt að komast alla leið að fossinum nema fara niður í gilið og vaða ána nokkrum sinnum sem getur verið varhugavert. Strútsfoss er á náttúruminjaskrá.

Strútsfoss er hluti af Perlum Fljótsdalshéraðs

GPS : N64°54.194-W15°02.314

Svartifoss er einn af einstöku fossunum sem suðurlandið hefur að geyma.

Í botni Patreksfjarðar má finna skemmtilegan foss

Svöðufoss á Snæfellsnesi í stuðlabergsumgjörð

Svöðufoss á Snæfellsnesi er fallegur foss í Hólmkelsá, skammt frá Rifi. Fossinn er 10 metra hár og fellur af fallegum
basalt súlukletti með stuðlabergsumgjörð. Búið er að byggja bílastæði í nágrenni við fossinn, búið er að setja upp járngrindur ásamt mottum til að komast að fossinum. Allt aðgengi er fyrsta flokks og er hægt að koma vögnum og
hjólastólum alla leið að fossinum.  

Svæði: Snæfellsnes (milli Rif og Ólafsvík). 

Vegnúmer við upphafspunkt: Útnesvegur (nr. 574) og beygt inn við Svöðufoss afleggjara. 

Erfiðleikastig: Auðveld leið 

Vegalengd: 1.18km. 

Hækkun: 20 metra hækkun. 

Merkingar á leið: Engar merkingar. 

Tímalengd: 17 mín. 

Yfirborð leiðar: Mottur, hlaðnir stígar og járngrindur 

Hindranir á leið: Engar hindranir. 

Þjónusta á leið: Engin þjónusta. 

Upplýst leið: Óupplýst leið. 

Tímabil: Leið opin 12 mánuði ársins.  

GPS hnit upphaf: N64°54.0155 W 023°48.6369 

GPS hnit endir: N64°54.0155 W 023°48.6369  

Systrafoss heitir fossinn þar sem Fossá fellur úr Systravatni fram af fjallsbrúninni fyrir ofan Kirkjubæjarklaustur.

Tröllafossar í Borgarfirði

Urriðafoss er vatnsmesti foss landsins.

Þjófafoss er í Þjórsá, austan við Merkurhraun. Fossinn dregur nafn sitt af því að þar hafi þjófum áður verið drekkt.

Þórufoss er 18 metra hár fallegur foss í Kjósarskarði

Ægissíðufoss í Ytri-Rangá nokkrum kílómetrum neðar en þorpið Hella sem byggst hefur upp á árbakkanum.